سوریا و سعودیە دوای پچڕاندنی پەیوەندییە دیپلۆماسیەکانیان زیاتر لە دە ساڵ لەمەوبەر ڕێککەوتوون لەسەر کردنەوەی باڵیۆزخانەکانیان، سێ سەرچاوەی ئاگادار لەو بابەتە ڕایانگەیاند، هەنگاوێکە بۆ پێشەوەیە لە گەڕانەوەی دیمەشق بۆ ناو وڵاتانی عەرەبی. سەرچاوەیەکی ناوچەیی هاوپەیمانی لەگەڵ دیمەشق ڕایگەیاند، پەیوەندییەکانی نێوان ڕیاز و دیمەشق دوای ڕێککەوتنێکی گرینگ بۆ دووبارە دامەزراندنەوەی پەیوەندییەکانی نێوان سعودیە و ئێران کە هاوپەیمانێکی سەرەکی بەشار ئەسەد سەرۆک کۆماری ئەمریکایە، زەبری زیاتری بەدەستهێنابوو. دووبارە دامەزراندنەوەی پەیوەندییەکانی نێوان ڕیاز و دیمەشق، گرنگترین پێشکەوتنە تا ئێستا لە هەنگاوەکانی دەوڵەتانی عەرەبی بۆ ئاساییکردنەوەی پەیوەندییەکان لەگەڵ ئەسەد، کە دوای دەستپێکردنی شەڕی ناوخۆی سوریا لە ساڵی ٢٠١١ لەلایەن زۆرێک لە دەوڵەتانی ڕۆژئاوا و عەرەبییەوە دوورکەوتەوە. سەرچاوەی دووەمی هەرێمی هاوپەیمانی لەگەڵ دیمەشق بە ئاژانسی ڕۆیتەرزی ڕاگەیاندووە، هەردوو حکومەتەکە "ئامادەکاری دەکەن بۆ کردنەوەی باڵیۆزخانەکانی دوای جەژنی ڕەمەزان"، کە پشووی موسڵمانانە لە نیوەی دووەمی مانگی نیساندا. ئەو بڕیارە دەرئەنجامی دانوستانەکان بووە لە سعودیە لەگەڵ بەرپرسێکی باڵای هەواڵگری سوریا، بەگوێرەی یەکێک لە سەرچاوەکانی ناوچەکە و دیپلۆماتکارێک لە کەنداو. نووسینگەی پەیوەندییەکانی حکومەتی سعودیە و وەزارەتی دەرەوەی شانشینی عەرەبستان و حکومەتی سوریا وەڵامی داواکارییەکانی بۆ لێدوانیان نەدایەوە. دواتر تەلەفزیۆنی فەرمی سعودیە پشتڕاستی کردەوە کە دانوستانەکان لەگەڵ وەزارەتی دەرەوەی سوریا بەردەوامن بۆ دەستپێکردنەوەی خزمەتگوزارییە کونسوڵگەرییەکان و بە پشتبەستن بە بەرپرسێکی وەزارەتی دەرەوەی سعودیە. سەرچاوەکان بەهۆی هەستیاری بابەتەکەوە بە مەرجی ئەوەی ناویان ئاشکرا نەکرێت قسەیان کردووە. ئەو پێشکەوتنە لەناکاوەی کە بەڕواڵەت دەتوانێت ئاماژە بێت کە چۆن ڕێککەوتنی نێوان تاران و ڕیاز ڕەنگە یاری بە قەیرانەکانی دیکەی ناوچەکەدا بکات، کە ڕکابەرییەکانیان بووەتە هۆی پەرەسەندنی ململانێکان لەنێویاندا شەڕی سوریا. ئەمەریکا و چەند هاوپەیمانە ناوچەییەکەی، لەوانە سعودیە و قەتەر بە سەرۆکایەتیی سوننە، پشتیوانی بەشێک لە یاخیبووانی سوریایان کردبوو. ئەسەد توانی یاخیبوونەکە لە سەرانسەری زۆربەی خاکی سوریادا تێکبشکێنێت، ئەمەش بە شێوەیەکی بەرچاو لە سایەی ئێرانی شیعە و ڕووسیادا بوو. سەرچاوە/ ڕۆیتەرز