شەفەق نيوز/ وەکارهاوردن ماوەی فرەیگ مۆبایل ئایپاد و لاپتۆپ و ئەو ئامێرە ئەلکترونەیلترەک فرەجار کاریگەری نەرێنی گەپیگ وەجی هیلێد، لەلیشیان کارگەری دەروینی و جەستەیی و کۆمەڵایەتیە تەنانەت رەوشتیش، پسپۆرەیل دووپاتکەن پێویستە یاسا و رێگسا بنریەێد ئەرا وەکارهاوردن ئی ئامێرە زیرەکەیلە.
خیداین وە ئامیرەیل ئەلکترۆنی لەناوبەین گشت چینەین تەمەن بڵاوە وە تەنیا لەناو مناڵەیل نییە، بایەتە گەورەیل نمونەیگ بوون ئەرا مناڵەیل چوینکە ئەوان لاساییان کەنەو وەبی ئەوەی وە ئاگا بوون لەو مەترسیەیلە ک لە وەکارهاوردن ئامێرە زیرەکەیلە سەردەرکەێد.
شمشیر دوو دەم
لەی چوارچمگە، پسپۆر تایوەت دەروینی، دکتۆر بەتول عیسا، راگەیان، " ئامێرەیل ئەلکترۆنی شەمشیریگ دوو دەمە، وەپای ئەوەگ بەشیگە لە روشنهویری بایەت مناڵەیل هوکارەی وەکارهاوردنی بوون وە پیچەوانەگەی جویر ئەوەس خوەنین و نویسین نەزانید هەر جویر جاران، باوجی وەهەڵە وەکارهاوردنی زەرەر رەسنێد.
بەتول خان وە ئاژانس شەفەق نیوز وت، " وەکارهاوردن ئامێرەیل ئەلکترۆنی وەلایەن مناڵەیلەو وەشیوەی هەڵەیگ بوودە هووکار گیچەڵەیل تەندروسی، جویر سەرژان و ژانە مل لەئەنجام چەمیانەوە وەبان ئامێرەگە، و بیجگە لە کرجەوبوین چەو و شەونەخەفتن و پشتگوش خستن ئەرکەیل مەکتەو و ماڵ، وەگەرد گرفتەیل دەروینی و تەنانەت رەوشتی، و هیلێد تویرە بوون و داوای پویل بکەن ئەرا سەنین کارتەیل شارژکردن، هاتی بڕەسێد ئەرا پسای دزیکردن".
ئەو پسپۆرە داواکەێد" هویر لە خوەیپاراستن بکریەد لەجیای ئەوەگ هویرەو لە چاسەر بکریەد، تا داڵگ و باوگ بوودە نموونەی خاسیگ ئەرا مناڵەیلیان، مۆبایل فرە لەوەردەمیان وەکارنارن و مناڵەیل وە لایەن هویرمان و لەش وە چالاکیەیل جویر وەرزش و کتاو خوەنین سەرقاڵ بکەن و یا گرنگی بیریەێد وە ئەزرەتەیلیان جویر موسیقا و وینە کیشان یان هەر چشتیگترەک".
وتیش: " هەمیش نیەود ماوەی وەکارهاوردن ئامێرەیل ئەلیکترۆنی وە لایەن مناڵەیلەو لە دوو ساعەت زیاتر بوود لە ماوەی رووژەگە، ک ساعەتیگ لە رووژ و ساعەتیگ لە شەو بوود، و بایەتە لەژیر چەودێری کەسوکار بوود، وەپای ئەوەگ چوینکە هاتێ بڕیگ رێکلام دەربکەفێد ک نیەگونجیەێد وەگەرد دابونەریتەیلمان، جویر هویرەو رەگەزخوازی و پەیوەنیەیل نەگونجیاگ لەناوبەین ژن و پیاو کەن".
گیچەڵەیل تەندروسی
وەلای خوەیشەو، پرۆفیسۆر وەرگیری لە زانکۆی پزیشکی دکتۆر ئەحمەد روشدی راگەیان، گیچەڵەیل تەندروسی ک مناڵەیل لە وەکارهاوردن ئامێرەیل ئەلکترۆنی تویشی بوون جویر مۆبایل و ئایپاد بریتیە لە ( دەروینی، جەستەیی، کۆمەڵایەتی)، وتیش " لەناوبەین ئەندامەیل چەو فرەترین زەرەد وەپی رەسێد".
روشدی مەوقەی گفتوگوی وەگەرد ئاژانسەگەمان ئاشکەرایکرد، ماوەی درویژیگ نووڕستن لەڕی ئامێرەیل زیرەک بوودە هووکار لاوازبوین هەس نووڕستن"، پێویستە گرنگی بدریەێد" چاویلکەیگ وەکاربارێد ک ئەو تیشکە ک ناسریاگە وە blue-cut کەمەوبکەێد وەرد فلتەر تیشک گلەوداین وەکاربارێد".
بیماریەیل چەو
پزیشک پسپۆر چەو دکتۆر محەمەد حەمزە، باس لە کاریگەری دەزگایەیل ئەلکترۆنی وەبان چەو کرد، و ئاشکەرایکرد، " وەکارهاوردنی ئەرا ماوەی درویژیگ لە دویری کەمتر لە 35سم بوودە هووکار هشکەوبوین چەو، و هەستیاری درویژە وەخت، پەنام بیبیلە، و سویرەو بوین چەو، و هەوکردنەیل دوارە، وەگەردیا هاتێ بوودە هووکار چەقڵەیی، وە مدوو جەتکردن لەبان خاڵیگ ئەرا ماوەی درویژیگ".
حەمزە مەوقەی قسەکردنی ئەرا ئاژانسەگە وت، " ئاگاداربوون لە فرە وەکارهاوردن ئامێرەیل زیرەک وەلایەن مناڵەیل خوار دە ساڵان، کەمەوبکریەێد ئەرا ساعەتیگ لە رووژەگە و بکریەێدە دوو کوت لەناوبەین شەو و رووژ، خاسترە شاشەی تەلفزیون لە دویری سێ مەتر لە چەویان وەکاربارن ئەرا مەبەست هوکارەبوین یا تەنانەت بازیکردن، باوجی لەبان دەساڵ ریگە وەپیان دریەد دوو ساعەت لە رووژەگە وەگورەی بارن وەگورەی پێویست".