نامێن پشته‌ڤانیكرنێ بۆ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ
2019-12-01 00:00:00 - سەرچاوە: ئه‌ڤرۆ نيوز
پ. د. ئیبراهیم سمۆ ناما (هه‌ژدێ) بۆ پشته‌ڤانیكرنا سه‌رۆكێ حوكمه‌تا كوردستانێ ـــ رێزدار مه‌سروور بارزانى مانشیت (گرنگه نڤیسه‌ر هه‌ست بكه‌ت كو خه‌لكه‌كێ پووته‌ى پێ دده‌ت وه‌كى تاك و وه‌لاتیه‌كێ ساخله‌م یان ئه‌رێكرى د ناڤ جڤاكى دا) پێدڤیه حوكمه‌ت زۆر ده‌مێ خوه ته‌رخان بكه‌ت بۆ ڤه‌كۆلینێن پراكتیكى و هونه‌رێ سه‌ره‌ده‌ریا وه‌لاتیان ل گه‌ل قه‌یرانێن دژوار ب تایبه‌ت ل ده‌مێ ریبریبوونێن ل گه‌ل كارێن ده‌رڤه، بۆ ڤێ ژى پێدڤیه باوه‌ر بكه‌ن هه‌ر تشته‌ك ل ژێر كاودانێن نێڤده‌وله‌تیێن گه‌رمێن ده‌ڤه‌رێ یێ چاڤه‌رێ كریه. د نامه‌یێن چوویی دا من هه‌ول دایه ل دووڤ پێگه‌هێ جڤاكیێ وه‌لاتیێن كوردستانێ بگه‌رێم و ئه‌وا باشتر بگه‌هیمنه ڤى پێگه‌هه‌ى ژ پێخه‌مه‌ت دابینكرنا كه‌شه‌كێ گونجایى بۆ كارێ رۆژانه… و مه هه‌ول داینه ئه‌ڤ نامه‌یه هه‌ژى كارپێكرنێ بن ل هه‌مى ده‌م و سه‌رده‌ما و مه هه‌ول دایه و هه‌ول دده‌ین ل دووڤ شیانا حوكمه‌ت كار پێ بكه‌ت و به‌رهه‌ڤكرنێن ئه‌وێن په‌یوه‌ندى پێڤه هه‌ى ژپێخه‌مه‌ت سه‌ركه‌فتنێ، ئه‌و نامه‌یێن من هه‌ول داى تێدا ره‌خنێ ل وێ ره‌وشا په‌یوه‌ندى ب حوكمه‌تى بگرم، به‌راهیێ ژپێخه‌مه‌ت وێ بوویه پاشیا مه. وه‌ك په‌یوه‌ندیه‌كا راست و ڕه‌وایا كارێ حوكمه‌تێ رژد بۆ مه ل سه‌ر خواندنا پێگه‌هێ كه‌سایه‌تیا وه یێن ب رێز و وه‌رگرتنا ڤێ حوكمه‌تا پڕى ئاسته‌نگ و كۆمه‌كا ئاریشه و ئاسته‌نگێن دیترێن هه‌مه‌لایه‌نیێن ده‌رڤه و ناڤخوه‌یى ل پێشن ژ هه‌مى ره‌خ و وه‌زاره‌تان ڤه لایێ وه، كه‌س نه‌شێت هه‌میان یان هنده‌ك ژ وان چاره‌سه‌ر بكه‌ت، هه‌كه هه‌ڤكاریا جڤاكى ل گه‌ل حوكمه‌تێ نه‌بیت، هوون فه‌رمانده و كاپتنێن گه‌شتیێ نه و ئه‌م گه‌شتیارێن د ناڤداینه و پاراستن و به‌رپرسیاری و سلامه‌ت گه‌هشتنا وێ ل سه‌ر وه‌یه. رۆلێ وه یێ جڤاكى و سیاسى و پێگه‌هێ وى یێ حزبى و دیرۆكا وه یا كه‌ڤنار گره‌وداره‌كا دیترا كو ب سلامه‌تى لێ ده‌رباز ببیت، مه هه‌ول دایه و رۆناهیێ بێخمه سه‌ر وێ كارنامه‌یا حكومى ئه‌وا هنده‌ك تیبینى ل سه‌ر، ب تایبه‌ت د هه‌ردو كه‌رتێن په‌روه‌ردێ و فێركرنێ دا و ل نڤیسینێن مه یێن داهاتى دا دێ پانتایى و گرنگیه‌كا پتر هه‌بیت. د ڤێره دا مه دڤێت بێژین: نابیت حوكمه‌تا مه تنێ پشتبه‌ستنێ ب هه‌بوونا وه بكه‌ت، لێ ئاماده‌بوونا وه د گۆپیتكا حوكمه‌تێ دا، تنێ ئارمانجه و ل دووڤ گه‌نگه‌شان ل گه‌ل دلسۆز و شاره‌زا و سه‌نته‌رێن ڤه‌كۆلینێن تایبه‌ت، تایبه‌تمه‌ندیا وه ل داهێنانێ گڕه‌وه بۆ ب ئه‌نجام گه‌هشتنا سه‌ركه‌فتنا و شیانێن وه یێن تایبه‌ت ل گه‌ل پلانێ یان رێخستنا جڤاكى و ئه‌كادیمى، دیسا زێده‌كرنه‌كا دیترا جوانه و ل به‌رچاڤ بگرن، ئاها د ڤێره‌دا پووته‌دانا نێڤده‌ولى ل پێكئینانا ڤێ حوكمه‌تێ یا بلند و به‌رده‌وام و شیاندار و نه‌گوهۆره. ل سه‌ر حوكمه‌تێ یه ب ئه‌ركێن ئاماده‌كاریێن زانستى و كارگێرى و پێشخستنا به‌رده‌واما فه‌رمانبه‌رێن خوه راببیت و به‌رده‌وام پشكدارى خولێن زۆر باش بكه‌ت و ژلایێ زانستى و ئه‌كادیمى ڤه ئاماده بكه‌ت و جڤاكى پێدڤیا ب شیانێن وان هه‌ى، ئه‌ڤه ژى ب شێوێ به‌رنامه‌كێ پێشده‌م دارشتى ئه‌ڤێ دێ كاریگه‌ریه‌كا ئه‌رێنى هه‌بیت و خولقاندنا هاندانێ یه ل تایبه‌تمه‌ندیا و پێشخستنا هه‌مه‌لایه‌نى یه ل به‌رنامێن رۆژانه یێن فه‌رمانگه‌ه و هه‌مى سازیێن حوكمه‌تێ، سه‌ره‌راى ئاماده‌كاریێن ره‌وشه‌نبیرى و نشتیمانى و مرۆڤایه‌تى و لێزانینه‌كا به‌رچاڤ و داهێنانیێ ل ده‌ڤ فه‌رمانبه‌رێ حكومى، بۆ ده‌ربازبوونێ ل فه‌رامۆشیا چه‌ندین سالان و دێ هێته ڤه‌گوهاستن ل ته‌مبه‌لى و بارگرانى و به‌تالیێ بۆ بزاڤ و كاركه‌رێ به‌رهه‌مدار. ل سه‌ر حوكمه‌تێ یه كو فاكته‌رێ كاریگه‌ره ل گوهۆرینا ڤێ ره‌وشێ و ئه‌ڤ ئاوایه دێ بیته چاڤپێكه‌فتنا باش بۆ ئه‌وێن د كارنامه‌یا حوكمه‌تێ دا بسه‌ر دكه‌ڤن، ئه‌ركێ وه و ئه‌ركێ حوكمه‌تا وه یا باش و خه‌مخۆره بۆ ئاماده‌كاریێن ده‌روونى و گیانى و هزرى و پشكداركرنا وان ل خولێن رێكخراوێن ب هێز و رژد و به‌رهه‌مدار و به‌رهه‌ڤكرنا كادرێن شیاندار بۆ وێ چه‌ندێ ل گه‌ل تیمه‌كا چاڤدێر و دووڤچوونى و ب خوه‌داچوونه‌ڤێ و هووربینیێ دگه‌ل هه‌میان، یا مه ژ ڤان هه‌مى نامان ئاراسته‌كرنه به‌ر ب حوكمه‌ته‌كا ته‌كنوقرات و خودان تایبه‌تمه‌ندیێن هه‌مه‌لایه‌نى و وه‌زیر ژى خودان تایبه‌تمه‌ندى و ئه‌كادیمیێن به‌رنیاس و زۆر به‌رچاڤ بن و گه‌ر ل سه‌ر ئاستێ ده‌رڤه و ناڤخوه‌یى ژى نه‌بن بلا ل سه‌ر ئاستێ ناڤخوه ب ڤى ئاوایى بن، بێ ل به‌ر چاڤگرتنا لایه‌نگیریا وى یا سیاسى هه‌كه كه‌سایه‌تیێن نشتیمانى و دلسۆز و خه‌مخۆر بیت ل ڤیانا وه‌لاتى و رێز و خزمه‌تا گه‌لێ وى و فه‌رتركرن و پێشچاڤگرتنا به‌رژه‌وه‌ندیێن نشتیمانى و به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتى ل به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه و به‌رژه‌وه‌ندیێن خه‌لكه‌كێ دى و یێن تایبه‌ت و عه‌شیره‌تگه‌رى. هه‌مى نامه‌یێن من د ئاشكرانه و هه‌لگرێن بهێزكرنا ڤیانێ و پاڵده‌ر و ووزه‌یێن ئه‌رێنى نه ب ڤه‌ره‌ڤاندنا خه‌ما و ده‌ستپێكرنه‌ڤا باش د كارى دا، ئانكو كارێن فه‌ر چ دمه‌زن بن یان بچووك یان ژى ب ساناهى بن یان گران، تێدا ل سه‌ر حوكمه‌تێ دئاخڤم كو ئه‌و ژلایێ من تنێ كاراكرنا كارێ ئه‌ركێ سیاسى و چوونه‌ناڤا ناڤه‌رۆكا خواندنه‌كا به‌رفره‌هه ژبلى خواندنا رۆلێ یێ مه‌زن بۆ ده‌ستنیشانكرنا چاوانیا و دیزایین كرنه‌ڤێ بۆ باشتركرنێ و ئاماده‌كاریان بۆ وێ چه‌ندێ و خواندنا هه‌مى كه‌سایه‌تیێن د پێسركا به‌رپرسیاریێ دا، سۆپاس بۆ خودایێ مه‌زن كو جه‌نابێ وه یێ به‌رێز وه‌ك سه‌رۆك وه‌زیران ل هه‌ر كه‌سه‌كى دزانى بۆ ده‌ستنیشانكرنا كه‌سێن هه‌ژى و بكێرهاتى و پتر گونجایى و چاكساز بۆ پله و پۆستا یان جهان. ده‌رباره‌ى كه‌سێن نه دلسۆز ژى دیسا هۆن باشتر هه‌ر كه‌سه‌كى دزانن بۆ ده‌ستنیشانكرنا كه‌سێن یاریزانێ شیاندارێن به‌رده‌وام ل جهێ وى دابنێن كو بشێت ب باشتر و رژدتر ب كارێ وى راببیت و خه‌لكه‌كێ زۆرێ ب هه‌مان ئاست ل هه‌ڤوه‌لاتیان و كوردستانا خوشته‌ڤى دیده‌ڤانیێ بۆ بكه‌ن. حوكمه‌تا وه گۆره‌پانا یاریێ یه و پرانیا كه‌سێن تێدا كاردكه‌ن ژلایێ جه‌نابێ وه‌ڤه هاتینه ده‌ستنیشانكرن ب پشته‌ڤانیا پارتى و سه‌رۆكێ وێ كه‌سایه‌تیێ زۆرێ شاره‌زا و ژێده‌رێ زیره‌كى و حیكمه‌ت ب ڤى ئاوایى كۆ لێڤه‌گه‌رێ بلندێ كوردستانیا یه ب رێز باب و برایێ مه‌زنێ كه‌ردا سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى بابێ مه‌سرۆرى ل گه‌ل وه‌بیت چاوا ئه‌م ڤێ حوكمه‌تێ مه‌زن نه‌بینین و هیڤى پێ نه‌بیت كو ئه‌ڤ حوكمه‌ته دێ حوكمه‌ته‌كا سه‌ركه‌فتى و نموونه بیت، سه‌ره‌راى كو وه‌كهه‌ڤیا د ناڤبه‌را وه و ڤى رێبه‌رێ مه‌زن و لێڤه‌گه‌رێ كوردستانیا مه‌سعوود بارزانى ژێده‌رێ داستان و قه‌هره‌مانیا و په‌ناگه‌ه و فاكته‌رێ پاراستنا ئێمناهیا كوردان. د به‌رێ ژى دا ئه‌ڤ دیتن و په‌یڤ و سالۆخه‌تێن مه تنێ بۆ ئاماژه‌یێن باوه‌ریێ و رێزكرن و جوانكرنا به‌رفره‌هیا سه‌ركه‌فتنێن وه بوونه و حوكمه‌ت رامانا خوه د ڤان هه‌مان دا وه‌ردگریت و حوكمه‌تا ب ڤان رامانا پیڤاژۆیه‌كا تێكه‌له د ناڤبه‌را خوه‌دیێن پێشه‌نگێن حوكمه‌تێ و هه‌ڤوه‌لاتیان، حوكمه‌ت چه‌ندین سالوخه‌ت و شیانان هه‌لدگرین، ره‌نگه زۆربه‌ریا خه‌لكێ ده‌رڤه‌ى حوكمه‌تێ هه‌لنه‌گریت، لێ خه‌لكى شیانێن دانا تیبینی و به‌رچاڤكرنا وان هه‌یه ل سه‌ر مێزا وه یا سه‌رۆكاتیێ و گرنگه، گرنگه ئه‌وا دهێته نڤیسین تو بخوونى و ئه‌وا ئه‌م دنڤیسین یان یا بكێرهاتیه یان ژى نه، گرنگ ئه‌وه نڤیسه‌ر هه‌ست بكه‌ت كو خه‌لكه‌كێ هه‌ر پووته‌ى پێ دده‌ت وه‌كى تاك و وه‌لاتیه‌كێ ساخله‌م یان ئه‌رێكرى د ناڤ جڤاكى دا. سه‌ره‌راى فه‌رامۆشنه‌كرن و په‌كنه‌ئێسختنا خودان شیان و شاره‌زایێن نێڤده‌ولى و دشێن هه‌مى كه‌رتان دا بكاربێخن، ژپێخه‌مه‌ت ڤه‌رابوونه‌كا ب له‌ز و ساخله‌م و گشتگیر و مه‌زنتر یا ئه‌م ل حوكمه‌تا مه پێشبینى دكه‌ین ل گه‌ل به‌رچاڤگرتنا رێژه‌یا راست و هه‌ژى یا ئافره‌ت و لاوان و سه‌ربخوه‌یى بده‌نه هه‌مى جۆرێن گرۆپێن حوكمه‌تێ، ل گه‌ل هه‌ستیارى و هشیاربوونێ ل وه‌زیر و به‌رپرسان یان فه‌رمانبه‌رێن ئاستنزم كو باوه‌ریا وه یا مه‌زن ب وان بكارنه‌ئینن و سه‌ره‌ده‌ریێن نه ساخله‌م نه‌كه‌ن، چونكى دبیت هنده‌ك جاران باوه‌ریا كۆره و ڕه‌ها ل گه‌ل ئێك دبیته ده‌سپێكا تشته‌كێ مه‌زم و زامدار و سارێژكرنا وێ یا ب ساناهى نه‌بیت، ده‌سهه‌لات و پێنڤیس و به‌رپرسیارى و فه‌رمانا ده‌سپێكێ و دووماهیا هه‌میان د ده‌ستێ وه‌دایه و بۆ وه دزڤریت. ژبه‌ر ڤێ چه‌ندێ به‌ندێن نامێن من دوونه و نابنه سێ، هوون نوونه‌ر د حوكمه‌تێ دا و ئه‌م ژى نوونه‌رێن هه‌ڤوه‌لاتیان بنه‌مایێن وه‌لاتى و حوكمه‌تا وه یا زۆر باش ئێك ده‌ست و ئێك دلین ژپێخه‌مه‌ت هه‌میان و كوردستانا خۆشتڤى. هه‌مى وه‌رن به‌ر ب كاركرنه‌كا زۆرزان و بژارتیا داهێنه‌ر ب شه‌ڤ و رۆژ بێ وه‌ستیان و نه‌رازیبوون و ئاسته‌نگ و ئاریشێن بچووك ده‌رباز بكه‌ین بۆ ئارمانجێن مه‌زن و مه‌زنتر. خودێ ل گه‌ل مه‌یه و دێ مه هه‌میا نسه‌رئێخیت. ڤێ گۆتارا خوه ب گۆتنا خودێ بلند و بلندتر بداوى دئینم (وتعاونوا علی البر و التقوى ولا تعاونوا على الاپم و العدوان و اتقوا الله … )
