مەحموود محەمەد: ئێمە سیاسەتی بێلایەنیمان راگەیاندووە.. تەبایی ناوخۆمان لە قازانجی هەموواندایە
ھەولێر-KDP.info- ئەمڕۆ لە زانكۆی لوبنانی - فەڕەنسی لە شاری هەولێر، بە بەشداریی مەحموود محەمەد، ئەندامی مەكتەبی سیاسی و بەرپرسی دەزگای رۆشنبیری و راگەیاندنی پارتی دیموكراتی كوردستان، پانێڵی دۆخی سیاسی و ئابووریی عێراق و كاریگەرییەكانی لەسەر هەرێمی كوردستان، بەڕێوە چوو.
لە پانێلەكەدا، مەحموود محەمەد، ئەندامی مەكتەبی سیاسیی پارتی دیموكراتی كوردستان رایگەیاند، كە ناكرێـت وڵاتانی دەرەوە دەست لە كاروباری عێراق وەردەن، نموونەشی بە وڵاتێكی وەك ئێران هێنایەوە كە هیچ حیساب بۆ سەروەریی عێراق ناكات. راشیگەیاند، كە عێراقیش دەست لە كاروباری وڵاتانی تر وەردەدات، پێشی وابوو، ئەم حیساببۆنەكردنە كێشەیەكی گەورەی ئێستای حوكمڕانییە لە عێراقدا، هەر ئەمەشە كە عێراقی گەیاندۆتە ئەم ئاڵۆزییە و پڕی كردووە لە هەڵاوسان و قەیران.
ئەندامەكەی مەكتەبی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان راشیگەیاند، كە عێراق دەبێت لە ناوخۆدا هەڵسانگاندنێكی بابەتیانەی بۆ بكرێت، ئەویش ئەوەیە كێ حكومڕانیی عێراق دەكات؟ شیعە، شیعە بە چ هزرێك و هێزێك حكومڕانیی عێراق دەكات؟ یەكەم، بە ئایدۆلۆژیای شیعەگەری، دووەم بە تراژیدیای مێژوویی، بەم دوو تێزە شیعە حوكمڕانیی عێراق دەكات، ئەم دوو تێزەش وردەكاریی زۆر هەڵدەگرێت، روونیشی كردەوە، كە بە تراژیدیای مێژوویی گەورە بوونە و لەسەری دەمێنن و لەسەریشی دەژین، ئەوان بەمە حوكمڕانیی عێراق دەكەن، ئەمەش وای كردووە هیچ خوێندنەوەیەك بۆ دوو پێكهاتە سەرەكییەكەی عێراق نەكەن كە سوننە و كوردن، بۆیە وای كردووە ئەم دوو پێكهاتەیە بەردەوام بە نیگەرانییەوە سەیری ئەم جۆرە حكومڕانییە بكەن.
بەرپرسی دەزگای رۆشنبیری راگەیاندنی پارتی دیموكراتی كوردستان، هاوكات ئاماژەی بەوەش كرد، كە شیعە لە نێو ماڵی خۆیشیدا كۆمەڵێك كێشەی هەیە، كە ئایا هێزی بڕیاریان قومە یان نەجەفە، هەروەها كێشەی ویلایەتی (فه‌قیهـ) هەیە كە دەستوور و یاسا ناناسێت، ئەمەش بەردەوام كێشەی بۆ حوكمڕانی عێراق دروست كردووە، هاوكات شیعەش ترسی لە رابردوو هەیە و 80 ساڵە خۆی بە مەغدوور دەزانێت و، ناوبراویش كێشەكە بۆ فەتواكانی شیعە دەگەڕێنێتەوە.
مەحموود محەمەد راشیگەیاند، عەرەبی سوننەش بۆ ماوەیەكی زۆر حكومڕانیی عێراقیان كردووە و ئەوانیش دەیانەوێ خۆیان حوكمڕانیی عێراق بكەن و ئەوان بەپەرۆشن بۆ رابردوویان.
هەر لە پانێلەكەدا، مەحموود محەمەد تیشكی خستە سێ ترسی كورد، ترسی یەكەم لە ڕابردووە كە ئەنفال و كیمیاباران و تەعریب كراون و مافەكانیان پشێل كراوە، ئەمەش بەردەوام ترسەكەی لە دەروونی خەڵكی كوردستاندا هەیە، هەروەها ترسی لە ئێستاش هەیە، چونكە جڵەوی كارەكان لە دەست كورددا نییە، لە داهاتووشدا چی روو دەدا، ئەمەش لای كورد روون نییە.
پێشی وایە، ئەوەی پێویستە كە ئێمە بیكەین ئەم حوكمڕانییە خراپە وردە وردە كۆتایی پێبێنین، دەبێت حوكمڕانییەك بێت لە ئاستی خەیاڵی خەڵكدا بێت و لە ئاستی تێگەیشتن و فەهمی ئێستای عێراقدا بێت، ئەو قەیرانانەش چیتر بەردەوام نەبن و چارەسەر بكرێن، كە ئەوانیش قەیرانی ئابووری و ئیداری و سیاسی و دیپلۆماسین.
جەختیشی كردەوە، كە دەبێت هەوڵ بدەین ئەو قەیرانانە نەهێڵین كە دێنە ناو عێراقەوە، چونكە عێراق بۆتە بەشێك لە قەیرانی نێوان وڵاتان و كەوتۆتە ناو ئەو پاكێجەوە، ئەمەش كارەكەی قورستر كردووە.
مەحموود محەمەد، راشیگەیاند، ئەوەی لەسەر كورد پێویستە بكرێت وەكو كوردستان، سیاسەتی بێلایەنەیە كە ئێمە سیاسەتی بێلایەنیمان راگەیاندووە و سیاسەتێكی باشە، چونكە ئێمە لەگەڵ ئێران پەیوەندی و مێژوومان هەیە، بەڵام بەشێك نین لەو بڕیارانەی ئەوان داویانە بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئەمەریكا یان بۆ بەرەنگاربوونەوەی هەر وڵاتێكی تر، ئەمەریكاش ئێمەیان پاراستووە و یارمەتیان داوین و سوپاسیان دەكەین، بەڵام ئێمە لەو بڕیارانەی ئەوان نە بەشدار بووینە نە ئاگامان لەو بڕیارانەیە كە چۆن دەیانەوێ مامەڵە لەگەڵ ئێران بكەن، بۆیە بە پێویستی دەزانێت، بە دوور بین لەو كێشانە و پێویستمان بە هاوكاری و دۆستایەتیی هەردوولایە جا هەریەكە و بە شێوازی خۆی.
ڕوونیشی كردەوە، تەبایی ناوخۆمان زۆر پێوستە، بە تایبەت لە نێو لایەنە سیاسییەكان یەكترقبوڵكردنمان هەبێت و پێكەوەژیانی قەومی و ئایینی و مەزهەبی و سیاسی لە كوردستان لەوەی ئێستا هەیە زیاتر پەرەی پێبدەین و هەوڵ بدەین لە عێراقیش ئەم یەكترقبوڵكردن و پێكەوەژیانە پەرە پێبدین، كە ئەمەش لە قازانجی هەموواندایە.
هەڵكەوت محەمەد
