بوچی نرخی ئاسن گرانبوو؟
دیجیتال میدیای سپێده
نرخی کانزای ئاسن بە شێوەیەکی بەرچاو بەرزبووەوە لەسەر چەندین فاکتەر، بە شێوەیەکی بەرچاو چاكبونه‌وه‌ی ئابووری چینی و زیادبوونی خواست لە كارگه‌كانی پۆڵای پەکین، ئەمەش لە نرخی ئاسنی خۆماڵیدا ڕەنگیدایه‌وه، کە بۆ یەکەمجار بەربەستی 14 هەزار پاوەندی شکاند بۆ هەر تەنێک ، ئەمەش لە نێوان ناسەقامگیری بازاڕ و سەرلێشێواندندا
کارگەکانی ئاسنی خۆماڵی لە ماوەی کەمتر لە دوو هەفتەدا بۆ جاری سێیەم نرخیان لەسەر یەک بەرزکردەوە، لە 1ی ئایاردا نرخەکان نزیکەی 150 پاوەند بۆ هەر تەنێک زیادیان کرد، پاشان لە هەفتەی دووەمی ئەم مانگەدا 400 پاوەند بۆ هەر تەنێک، هەروەها سێهەم بەرزبوونەوەی 400 پاوەند بە تێکڕایی بۆ هەر تەنێک، کە لە 17ی ئایارەوە دەستپێدەکات
کارگەکان بازرگانان و دابەشکارانیان ئاگادارکردەوە کەبەرزبوونەوەی نرخی نوێ بۆ هەر تەنێک 400 پاوەند بووە ، بەوەش تێکڕای نرخی تۆنێک لەدووبارەکردنەوە بۆ 14600 پاوەند ، گەیاندنی کارگەکە ،هه‌روه‌ها رنخی زیاد باج له‌خۆ ده‌گرێ
بەرپرسێک لەکارخانەیەکی ئاسنی ناوخۆیی بە ئەلوەتەنی ڕاگەیاند کە نرخی کانزای ئاسن لە ماوەی کەمتر لە مانگێکدا بۆ هەر تەنێک بە 80 دۆلار بەرزبوویەوە ، ئەو کاربەدەستەوە ڕوونی کردەوە کە هەر تەنێک لە قۆڵی ئاسن پێویستی بە تۆن و نیو خاو هەیە ، بۆیە کۆی تێچوونی هەر تەنێک ئاسن کە بڕەکەی 120 دۆلارە .
یەک بەرهەمهێنەری ئاسن بە (ئه‌لوەتەن )ـی ڕاگەیاند ، ئەو گەشەکردنە گەورەیەی لە نرخی کەرەستەی خاو و بەرهەمی پۆڵایین لە بازاڕەکانی جیهاندا هەیە و گەیشتنیان بە ئاستێک کە پێشتر نەگەیشتووەتە ئه‌و ئاسته، لە ئەنجامی زیادبوونی خواست و دابینکردنی سنوورداری خاو ، ڕەنگدانەوەی توندی لەسەر بازاڕەکانی ناوخۆ دا هەبوو ، هەروەها بووە هۆی سەرلێشێوان لە نێوان بەرهەمهێنەرانی بازاڕی ناوخۆدا .
چین کە زیاتر لە نیوەی بەرهەمی پۆڵای جیهانی به‌رهه‌م ده‌هێنێت، هەفتەی ڕابردوو هەناردەی پۆڵای یولەی بە ڕێژەی 13٪ بەتاڵ کردەوە، لە ئەنجامدا بەرزبوونەوەیەکی زۆری نرخەکانی هەناردەکردن، ئەمەش دوای ئەوە دێت کە نرخە جیهانییەکان بەرزبوونەوە، کە هاوشان لەگەڵ قەیرانێکی بازرگانی لە نێوان چین و ئوسترالیا، گەورەترین دابینکەری کانزای ئاسنی چین بوو، لە ئەنجامدا کەمی خاوی لە بازاڕەکانی چیندا دروست بوو، کە نرخەکەی بە شێوەیەکی بەرچاو بەرزتر بوویه‌وه
خواستی جیهانی بەردەوام لەگەشەکردندا بوو ، لەبەرامبەر پاشەکشانی چاکبوونەوەی ئابووری لەناوچە ئابوورییە گەورەکانی جیهاندا ، هەروەها نەبوونی توانای بەرهەمهێنانی پێویست بۆ پێویستیی زیادبوونی خواست ، کە نرخی پۆڵایینیان بەرزکردەوە بێ وێنە ، سەرچاوەکە گوتی : هەموو پێداویستییە خاوەکانمان هاوردە دەکەین و بەهۆی بەردەوامی بازدانەکانیان ، توانای پاراستنی خێراییمان نییە لەگەڵ زیادبوونی ئێستا .
بەگوێرەی کۆمپانیای پیشەسازی پۆڵای جیهانی فاست مارکێتس، نرخی کانزای ئاسن بۆ هەر تەنێک 261 دۆلار تۆمارکراوە، کە لە هەمان ماوەدا ساڵی ڕابردوو لە 100 دۆلار بۆ هەر تەنێک بەرزبوویەوە، نرخی شکان دوو هێندە بۆ 500 دۆلار بۆ تەنێک، لە ئەنجامدا نرخی بەرهەمی تەواوبوو زیاتر بوو
