فراكسیۆنی یه‌كگرتوو له ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق ره‌ه‌نكردنه‌وه‌یه‌ك بڵاو ده‌كاته‌وه
دیجیتال میدیای سپێده
فراکسیۆنی یەکگرتوو رایده‌گه‌یه‌نێت ،" ئێمە وەک فراکسیۆنی یەکگرتوو تێبینی و سەرنجی جددیمان لەسەر پرۆژە یاساکە هەبوو کە جۆرێکە لە گەڕانەوە بۆ دواوە و کپکردنی دەنگی ئازادو ئازا و دژی کەسانی سەربەخۆیە ، و لە بەرژەوەندی هێزو قەوارە گەورەکانە."
ده‌قی روونكردنه‌وه‌كه:
بەناوی خوای بەخشندەی میهرەبان.
ڕونکرەوەیەک لە فراکسیۆنی یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستانەوە لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق.
دوای ئەوەی کە هەمواری سێیەم بۆ پڕۆژەیاسای ژمارە
( ١٢) ساڵی (٢٠١٨) ی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکانی عێراق لە پەڕلەمان خوێندنەوەی یەکەمی بۆ کرا. ئێمە وەک فراکسیۆنی یەکگرتوو تێبینی و سەرنجی جددیمان لەسەر پرۆژە یاساکە هەبوو کە جۆرێکە لە گەڕانەوە بۆ دواوە و کپکردنی دەنگی ئازادو ئازا و دژی کەسانی سەربەخۆیە ، و لە بەرژەوەندی هێزو قەوارە گەورەکانە .هەوڵی زۆرماندا کە ئەم پڕۆژە یاسایە بە شێوەیەک بێت هی هەمووان و بۆ هەمووان بێت وە لە بەرژەوەندی سەرجەم هێز و پێکهاتەو کەسە سەربەخۆکان و سەرجەم توێژەکان بێت.
لەگەڵ چەند فراکسیۆنێک کۆبوونەوەمان کرد و دواتر واژوومان کۆ کردەوە و ئاڕاستەی لایەنە پەیوەندیدارەکان کرا بۆ ئەوەی داخوازی سەرجەم چین و توێژەکان بەهەند بگیرێت کۆتای بە شێوازی خۆسەپاندن و نەخوێندنەوەی بەرامبەر بێت . ئێمە لەسەرەتاوە دژی ئەم پرۆژەیاسایە بوین لەبەر ئەم خاڵانەی خوارەوە:-
١- هەردوو هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان و ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق دوو پرۆسەی جیاوازن لە ڕۆڵ و ئەرک و شوێندا لە کاتێکدا دوو پڕۆژە یاسای جیاوازیان هەبوو هیچ پێویستیەک نابینین لە تێکەڵکردن و دەمجکردنی هەردوو پڕۆژە یاساکە لەیەک پڕۆژە یاسادا.
٢- سیستەمی سانتلیگو لە کاتێکدا زۆربەی ووڵاتان ئەم شێوازەیان تێپەڕاندووە و کاری پێناکرێت، لە هەمان کاتدا شێوازێکە لە ناداد پەروەری، لە بەرژەوەندی هێز و قەوارەگەورەکانەو دورە لە دیموکراسی ڕاستەقینە و ئیرادەی ڕاستەقینەی هاوڵاتیان و دەنگی شەقام ئەمەش ئەبێتە هۆی کەمکردنەوەی دەنگ و ڕەنگە جیاوازەکان و دوور خستنەوەی کەسانی بەتوانا و لێهاتوو، گەڕانەوەیە بۆ دواوە هەموان ئەزانین ئەم شێوازە بوو لە ڕابردوودا خۆپیشاندانی جەماوەری لێکەوتەوە و بوە هۆکاری ناڕەزایی جەماوەر، ناکرێت شێوازێکی شکستخواردوی ڕابردوو دوبارە بکرێتەوە .
٣- کارکردن بەشێوازی یەک بازنەی لەجیاتی فرەبازنەیی ،کە ئەمەش باشترین شێوازە بۆ ئاشنا بوونی پاڵێوراو و دەنگدەران، هەڵبژدنی کەسانی ناسراو لە سنورێکی دیاریکراودا وە هەروەها لە ئەنجومەنی پارێزگاو ئەنجومەنی نوێنەران نوێنەری سەرجەم ناوچەو دەڤەرەکان بونیان ئەبێت. نەک ئاراستەی لایەنێک و ناوچەیەکیتر زاڵ بێت.
٤- زیادکردنی ڕێژەی ئەو پەنجەمۆرانەی کە ئامێری دەنگدان نەیخوێنێتەوە لە ( 2 ٪ بۆ لە 5 ٪ ) کە ئەمەش کاریگەری ئەبێت لە گۆڕانکاری ژمارەو ڕێژەی دەنگەکان.
تایبەت بە پارێزگای خۆشەویستی کەرکوک بەپێویستمان زانی ئەم پارێزگایەش وەک تەوای پارێزگاکانیتر هەڵبژاردنی تیابکرێت وە کۆتای بە جیاکاری و حاڵەتی نائاسایی ئەو شارە بێت .
ئەمانەو چەندان تێبینی تر
ئەمەش مانای وانیە کە پڕۆژە یاساکە خاڵی ئەرێنی تیادانیە و چەند خاڵێکی تیایە کەخزمەت بە پرۆسەی هەڵبژاردنەکان ئەکات لەوانە:-
١- پێویستە تەنها پشت بە کارتی دەنگدەرانی بایۆمەتری درێژخایەن ببەسترێت .
٢-پرۆسەی جیاکردنەوەی دەنگەکان لە ویستگەکانی دەنگدان بکرێت بە هەردوو شێوازی ئەلکترۆنی و هەژماری دەستیە و ئەگەر جیاوازی لە خوار لە (5 ٪ ) وە بو ئاساییە بەڵام ئەگەر لەو ڕێژەیە زیاتر بوو پێویستە ئەو سندوقانە بگوازرێتەوە بۆ ناوەندی سەرەکی هەڵبژاردنی پارێزگاکان.
٣- ڕاگەیاندنی ئەنجامە بەراییەکانی هەڵبژاردن لەماوەی( ٢٤) کاتژمێردا.
٤- ئەنجام نەدانی پرۆسەی هەڵبژاردنەکان لەدەرەوەی ووڵات کە لە ڕووی دارایی لۆژیکیەوە تێچوویەکی زۆری هەیە.
لە کۆتایدا ئەنجامەکانی ئەم پڕۆژە یاسایە بۆ بەرژەوەندی هێزو قەوارە گەورەکانە و ناکۆکە لەگەڵ دیموکراسی و ڕاو ئیرادەی هەموان و داواکارییەکانی شەقام و کەسانی سەربەخۆ و توانا و لێهاتوە جیاوازەکان بە جۆرێک لە جۆرەکان دژی فرە ڕەنگی و فرە دەنگیە بۆ یە وەک هەستێکی بەر پرسیاریەتیمان بەرانبەر بە پرۆسەی هەڵبژاردن و دەستاو دەستکردنی ئاشتیانەی دەسەڵات و باشترین و گونجاوترین شێوازی هەڵبژاردت دژی ئەم پرۆژەیاسایە بووین و هەر لەسەرەتاوە بایکۆتی دانیشتنی دەنگدانمان کرد لە سەر ئەم پڕۆژە یاسایە.
فراکسیۆنی یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان
لە ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق
٢٧/ ٣/ ٢٠٢٣
