سیاسەت هاتوچو عراق: جیاکردن ملیۆنا ماشین و غەرامەکردن پیادە
غەرامەکردن هاوڵاتیەیل پیادە
لەی دواییە خەوەریگ بڵاو بوی لە نیاز وەڕێوبەرایەتی گشتی هاتوچو ئەرا چەسپانن غەرامە لەبان ئەو کەسەیلە کە لە شوینەیل دیاریکریای رەد نیەوون، هاوشيوەی سیستەم کامێرای چەودیل6 ماشین کە لە جادەیل پایتەخت دانریاس ئەرا کەمکردن رویداوەیل هاتوچو و ڕێکخستن هامشوو.
لەو باوەتە وەڕێوەبەر بەش وەڕێوەبەرایەتی گشتی هاتوچو، موقەدەم حەیدەر شاکر، ئەرا ئاژانس شەفەق شەفەق نیوز وت: “یاسای هاتوچو شمارە 8 ساڵ 2019 لە مادەی بیس و شەشەمی غەرامەکردنی رەدبوین پیادە لەو شوینەیلە دیاریکریایە دیاری کردگە وە 25 هەزار دینار”.
موقەدەم شاکر وتیش: “بەڵام ژێرخانی ئیسە لە جادەیل بەغدا و پارێزگارەیل لە روی پلاندانان و شارنشینی وە شیوەیگ بنەڕەتی ناتەواوە و هەر ئەراوە ئی باوەتە نزیکە لە کارنەکردن”، ئاموژگاری و رێنمایی دریەێدە هاووڵاتیەیل “لە شوینە دیاریکریاگەیل رەد بوون و داوای هاوکاری پۆلیس هاتووچو لە چوارڕێیان و جادە گشتییەیل بکەن ئەرا بیوەیی خوەیان”.
ئەیوب نادر، خوەنەوارە زانکۆ، وەگەرد نووڕین ئەو وەرپرس وەڕێوەبەرایەتی هاتوچو هاوڕاس و ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز وت: “هەر بڕیاریگ ئەرا ڕێکخستن هاتوچو و پیادە بەڵگەیگ شارستانییە لەبان ئەونواچگن وڵات، بەڵام ئەگەر هەر بڕە پویلیگ دارایی لەو کەسەیلە بریەێد کە یاسایل هاتوچو شکنن، هاتێ هاوتەریب نەوود وەرد گەشەسەنین وڵات”.
نادر ئویشێدیش “بایەسە پیەڵ ئەرا پیادە دروس بکریەێد و هاندان چگن وەبانیەو، وەتایبەتی لە نزیک زانکۆ و مەکتەوەیل، چوینکە وە درویژایی ساڵ خوەنستن قەرەباڵغیگ فرە لە خوەنەوارەیل هەس، و ئەگەر رویداویش زیاترە”.
کامێرای چەودیاریکردن "رویداوەیل کەمەو کەن".
لە 15ی ئازار 2024ەو وەڕێوەبەرایەتی گشتی هاتوچو لە بەغداوە دەسکردیە وە جیوەجیکردن غەرامەکردن هاتوچو لە ری کامێرای چەودیاریکردن زیرەک و رادار تون رانین.
لەو وەختە، وەڕێوەبەرایەتی گشتی هاتوچو داوا لە رانندەیل کرد "پەلە بکەن لە توومارکردنیان لەبان پلاتفۆرم ئەلیکترۆنی ئور تا بتوانێد سەرپێچی هاتوچو وە نامەی کوڵ ئەرا سەرپێچیکارەیل کل بکەێد تا دڵنیا بوود کە غەرامەگە دووقاتەو نەکریەێد".
لەی باوەتە موقەدەم شاکر دووپات کەێد کە “پابەندبوین هاووڵاتیەیل وە کامێرای زیرەک لەبان جادە سەرەکییەیل و چوارڕیانە گشتییەیل فرەو بوبە، و ریژەی سەرپێچی هاتوچو ئەرا 50-60% کەم کردگە، یەیش بیجگە لە کەمەوبوین رویداوەیل هاتوچو دویای وەکارهاوردن ئەو کامێرایلە.”
وتیش: "ریژەی کەمی سەرپێچی هاتوچو لە چوارڕیان و جادە سەرەکییەیل راگەیانیمن، و وەردەوامین لە وەکارهاوردن تەکنەلۆجیای سەردەمیانە ئەرا ڕێکخستن هاتوچو بەغدا، دویای ئەوە لە چەن رووژ بانان رەسێدە ئەو پارێزگایل".
لەلای خوەییش هاوڵاتی عادل کەریم ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز وت: “بڕیار جیوەجیکردن غەرامە وەگورەی سیستم کامێرای چەودیاریکردن خاس بوی، وەتایبەتی کە بەشداربویە لە پابەندبوین رانندەیل وە سیگناڵەیل هاتوچو و لەڕاسی بەشداربویە لە کەمکردن رویداوەیل هاتوچو”.
ئەو هاووڵاتییە وتیش: "دیمەن پابەندبوین رانندەیل و مەردم وە بەسین پشتن بیوەیی دیمەنیگ رەنگینە کە پابەندبوین وە ڕێنماییەیل هاتوچو نشان دەێد، وەتایبەتی لە بەغدای پایتەخت کە جیوەجیکردن ئەو یاسایلە نەوی، کە بایەس بوی ساڵانیگ وەرجەیە جیوەجی بکریاوێد".
4 ملیۆن ماشین لە یەک مەوقە ری کەن
شاکر ئویشێدیش بڕیارەگەی ئی دواییەی ئەنجومەن وەزیرەیل ئەرا ئاڵشتکردن دەوام بڕیگ وەزارەت و دەسە بەشداربویە لە کەمکردنە قەرەباڵغی هامشوو وە ریژەی 50% لەچەو جارانی، لەوەر ئەوە کە نزیکەی 4 ملیۆن ماشین لە ماوەی یەک ساعەت وەدەور خوەیان گەردن، کە وەخت دەسکردن دەوام فەرمییە لە ساعەت هەشت” وە لەوەرچەوگردن ئەوە کە “دویای ئاڵشتکردن وەختانەی کارکردن ئی ماشینەیلە جیاجیاوە بوین وە شیوەیگ وەرچەو کەمترەو بویە، و قەرەباڵغی هامشوو نزیک کەمەو بویە بیجگە لەوەیش، فرەی جادەیل پایتەختیش وازەو بوون و دروسکردن قیەڵ و تونێل گەپ وەی نزیکە تەواو بوون و کەفنە کار ريژەی قەرەباڵغی هاتوچو لە بەغدای پایتەخت کەمەو بوود.
دووپاتیش کرد کە "رێنماییەیل حکومەت ئەرا کەمکردن قەرەباڵغییە"، وتیش: "وەڕێوەبەرایەتی هاتوچو ڕێکارەیلیگ دیرێد لەباوەت قەرەباڵغی هاتوچو لە بانان ئاشکرای کەێد".
لە 16ی نیسان 2024، وەڕێوەبەرایەتی هاتوچو گشتی دەسخوەشی لە بڕیارەگەی ئەنجومەن وەزیرە6 کرد ئەرا دانان دەوام فەرمی لە ناوەین وەزارەت و دامەزراوەیل و زانکۆیل و وە "بڕیاریگ خاس" باسی کرد، یەیش بەشداربوی لە کەمکردن قەرەباڵغی هاتوچو لە بەغداد پایتەخت.
مانگ ئازار ساڵی گوزەشتە ئەنجومەن وەزیرەیل عراق بڕیاردا دەوام فەرمی نوو لە وەزارەت و دامودەزگایل دەوڵەت پەسەن بکەێد، لەژیر تاقیکردن تا ماوەی 3 مانگ، ئەرا کەمکردن ئەو قەرەباڵغە کە لەوەر زوور فەرمانبەرەیل حکومەت کەفێدە بان جادەیل پایتەخت و کەمکردنەو لویتکەی وەناوچگن و دەرچگن لە فەرمانگەی و وەزارەتەیلیان.
لە بڕیارەگەی ئەنجومەن وەزیرەیل، دەوام وەزارەت و دامودەزگایل دەوڵەت وەبان 4 وەخت بەشەو کریا، یەکەمیان لە ساعەت 7 شەوەکی تا 2 دویاینیمەڕور ئەوکەیس لە 8 تا 3، و لە 9 تا 4، دویاجاریش لە 10 تا 6 ئیوارە.
بڕیارەگە کاردانەوەی جیاواز لەلی بویەو لە ئەگەر ئاڵشتبوین دەوام فەرمی، و حکومەت ڕاپرسییگ لەبان پلاتفۆرمی ئور حکومەت جیوەجی کرد ئەرا هەڵسەنگاندن ئی بڕیارە ئەرا فەرمانبەرەیل، و وەزارەت خوەنستن باڵا فۆرمیگ ئەلیکترۆنی ئەرا هەڵسەنگاندن تاقیکردن ئاڵشتبوین دەوام ئامادە کرد لە زانکۆیل ئەرا چارەسەرکردن قەرەباڵغی هاتوچو لە پارێزگای بەغدا و داوا لە کارمەنەیل زانکۆیل کرد وەڵامی بیەنەو لە ماوەی 24 ساعەت زیاتر نەوود.
