هەواڵی کوردستان ئێستا

ڕۆژی یەکشەممە هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی هەرێمی کوردستانی عێراق دەستیپێکرد، ئەمەش لە نێوەندی قەیرانێکی ئابووریدا کە بەهۆی ڕاگرتنی هەناردەی نەوت و ناکۆکییە سیاسییەکانی نێوان دوو پارتە سیاسییە سەرەکییەکەوە دروست بووە. لە هەڵبژاردنەکاندا 100 پەرلەمانتار هەڵدەبژێردرێن و دواتر ئەو پەرلەمانتارانە سەرۆکی پەرلەمان و سەرۆک وەزیر و سەرۆکی هەرێمی کوردستانی عێراق دەستنیشان دەکەن. دەنگدانەکە کاتژمێر 6 ی ئێوارە تەواو دەبێت و ئەنجامەکانیش دوای 24 کاتژمێر ڕادەگەیەندرێن. دەنگدانەکە لە کاتێکدایە کە هەرێمەکە ناڵاندوویەتی بە دەست ڕاگیرانی هەناردەکردنی نەوتەکەیەوە، کە سەرچاوەیەکی گرنگی داهات بووە بۆی. لە مانگی سێی ساڵی ڕابردوودا هەناردەکردنی نەوتی هەرێمی کوردستان لە ڕێی بۆری نەوتی حکومەتی هەرێمەوە لەلایەن تورکیاوە ڕاگیرا، ئەوەش دوای ئەوەی ژووری بازرگانی نێودەوڵەتی فەرمانی بە تورکیا کرد بە بڕی 1.5 ملیار دۆلار قەرەبووی بەغداد بکاتەوە لەسەر ئەوەی لە ساڵانی نێوان 2014-2018 دا بەبێ مۆڵەتی حکومەتی عێراق نەوتی هەرێمی کوردستان هەناردە کراوە. گفتوگۆکانیش بۆ دووبارە کارکردنەوەی بۆریە نەوتەکە شکستییان هێناوە چونکە حکومەتی هەرێمی کوردستان و کۆمپانیا بیانییە نەوتەکان و حکومەتی فیدڕاڵی عێراق داواکاری جیاوازییان هەیە. ڕاگرتنی هەناردەکردنی نەوتەکە بووەتە هۆی دروستبوونی قەیرانی ئابووری لە ناوچەکەدا، ئەوەش بووەتە هۆی دواکەوتنی موچەی کارمەندانی کەرتی گشتی و کەمبوونەوەی خزمەتگوزارییە گشتییەکان. هاوکات لەگەڵ ئەوەدا، دوو پارتە سەرەکییەکەی هەرێمی کوردستانی عێراق، پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتی نیشتیمانی کوردستان، لە ناکۆکییەکی قووڵدان لەسەر دەسەڵات و سەرچاوەکانی ناوچە دەوڵەمەندەکە بە نەوت و گاز. سەرۆکی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان بافڵ تاڵەبانی دوای دەنگدانی لە سلێمانی وتی " ئازیزان، بە خێرایی وەرن و دەنگ بدەن، دوامەکەون، داواتان لێدەکەم دەنگ بدەن بۆ گۆڕینی کوردستان و باشکردنی دۆخەکە." هەندێک لە دەنگدەران نائومێد بوون لەسەر خراپتربوونی دۆخی ئابووریی و نەبوونی یەکگرتوویی لە نێو سەرکردە کوردەکاندا. مامۆستایەکی خانەنشینی تەمەن 65 ساڵ، ڕزگار حەمە، دەڵێت " ئێمە بێزاربووین لە بەڵێنەکان. پێویستمان بە گۆڕانکارییەکی ڕاستەقینە هەیە بۆ دۆزینەوەی چارەسەر بۆ قەیرانە داراییەکەمان و دواکەوتنی مووچەکانمان." بەڵام هەندێکی دیکە لە دەنگدەران گەشبین بوون. ڕێزان عومەری تەمەن 35 ساڵ کارمەندی گشتی لە هەولێری پایتەخت وتی " ئەمڕۆ دەنگمدا بە هیوای ئەوەی ژیانمان بۆ باشتر بگۆڕدرێت. باوەڕم بە دیموکراسی هەیە." هەڵبژاردنەکانی پەرلەمان کە سەرەتا بڕیاربوو لە ساڵی 2022 دا بەڕێوەبچێت، بەهۆی ناکۆکییەکانی نێوان پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتی نیشتیمانی کوردستانەوە چەندین جار دواخراوە. سەرۆکی هەرێمی کوردستان نێچیرڤان بارزانی دوای دەنگدانی لە هەولێر وتی " هیوادارین بە زووترین کات حکومەتێکی یەکگرتوو پێک بێت و دۆخی دانیشتوان بەرەو باشتر بڕوات." سەرچاوە/ ڕۆیتەرز