هەواڵی کوردستان ئێستا

شەفەق نیوز/ درویژی رووژ لەبان زەوی هەمیشە 24 ساعەت نەویە، بەڵام ئەوەگ ئمڕوو هەس دەرئەنجام دروسبوین جویلەی زەوییە لە ملیۆنا ساڵ وەرجەیە و ئەوە لە گشتی ئەڵاجەویترە ئەوەسە کە ئەگەر ئەوە هەس کە لە بانان سمارەی ساعەتەیل رووژ زیای کەێد تا بوودە  25 ساعەت لەجیای 24 ساعەت.

 زانیاس کە زەوی لە هەر 24 ساعەت جارریگ گڕیگ وەدەور خوەیەو خوەێد، کە یەیش بوودە یەک رەوژ، خڕخواردن  زەوی هەمیشە وەردەوام نەویە ملیاریگ ساڵ وەرجەیە درویژی رووژیگ تەنیا نزیکەی 19 ساعەت بویە.

 ئیرنگە زانایەیل زانکۆی تەکنیکی میونشن (TUM) ئەرایان دەرکەفتیە کە رووژیگ لەبان زەوی لە کۆتایی تزەنێد ئەرا 25 ساعەت درویژەو بوودر لە پەیاکردنیگ کە رەسێدە پبشکەفتنیگ گەورە  لە فامستن لە گەردین زەوی لە ری داینامیکی خڕخواردن.

لە وەختیگ هاتێ ملیۆنا ساڵ بکیشێد تا ساعەتیگ ترەک زیاد بکەێد، بەڵام رووژەیل زەوی ساڵانیگە درویژەو بوون و لە راسیەو نزیکەی 1.8 میل چرکە لە سەدەیگ درویژەو بوودر وەگورەی بەرنامەی EarthDate کە بەرنامەیگ ڕادیۆیی گشتییە و لەلایەن زانکۆی تەکساسەو دروسکریاس لە ئۆستن.

 یەبش زیایبوین یەک خولەکە لە هەر 3.3 ملیۆن ساڵ، واتە  200 ملیۆن ساڵ وەپی چوود تا ساعەتیگ ترەک ئەرا رووژ زەوی زیای بکەێد.

هاتێ مانگ وەرپرس بوود، چوینکە خڕخواردن لەوەر جویلەکردن دەریا و زەریایل لەوەر دیاردەی (مەل وبا)  زەوی یەواشەو کەێد.

کاریگەری کارەساتە سروشتی و مرۆییەیل

 لە راسی رویداوە هەسارەیی و فەلەکیەیل توەنن کاریگەری لەبان درویژی رووژیگ زەوی بیاشتوون.

  رویداوە باوەیل ترەک جویر زەویلەرزە توەنێد کاریگەری لەبان گەردین زەوی بوود.

ئەرا نموونە زەویلەرزەگەی ژاپۆن وە تونی 8.9 پلە لە 11ی ئازار 2011 خڕخواردن زەوی زویترەو کرد و درویژی رووژیگ 24 ساعەت وە 1.8 مایکرۆ چرکە کوڵترەو کرد.

زانایەیل باس ئەوە کەن کە کارەسات دروسکریاگ ئایەم یەکیگ ترە لە مدووەیل ئەگەری کاریگەری لەبان درویژی رووژەیل زەوی، کە "ئاڵشتکاری کەشوهەوا توەنێد رۆڵیگ بڕانێد لەوەر دووارە بەشەوبوین بارستەی زەوی لووەر تاویان یەخ و ئاڵشتبوین ئاست دەریا و گورجی تەکتۆنیکی. جویر جەمسەری".