هەواڵی کوردستان ئێستا

فەرحان جەوهەر/ دواجار ئۆجەلان لە رێگەی شاندی ئیمڕالییەوە پەیامە قورسەكەی راگەیاند، سەرەتایەكی زۆر نوێ و وەرچەرخانێكی مەزنە لە بزاڤی رزگاریخوازی كوردستانی توركیا، چونكە هیچ جارێك بە درێژایی مێژوویی خەباتی خەڵكی كوردستان لەو پارچەیە رووینەداوە، شۆڕشێك یان بزووتنەوەیەك لەڕێگای سەرۆكەكەیەوە، داوای چەك دانانی شۆڕشگێڕەكانی بكات، بۆیە وەرگرتن و قبوڵكردنی لەلایەن خودی چەكدارەكان و سەركردەكانیان ئەگەرێكی قورسە، بەڵام هەقە حزبەكەی و لایەنگرانی و چەكدارەكانی، بەسەركردەكانیشیانەوە پابەندی ئەو بانگەوازەبن، راستە كارێكی ئاسان نییە و بژاردە هەرەتاڵەكەیە، بەڵام دەبێت ئەوان گۆڕانكاریەكانی ئەمرۆی جیهان ببینن، سەردەمی خەباتی چەكداری لە هەموو دنیا نەماوە، وێڕای ئەمەش لە ناو خودی توركیاش گۆرانكارییەكی زۆر روویداوە، توركیای ئاك پارتی و ئەردۆگان، هەمان توركیای سەرباز و ئەجەوید نییە، ئەمڕۆ پەكەكە بە باڵێكی سیاسییەوە، بوونی لە ناو پەرلەماندا هەیە، زمان و كولتووری كوردی تارادەیەكی باش ئازادە، جگەلەوەی بەهۆی بوونی تۆڕەكانی ئینتەرنێتەوە سنوورەكان تاڕادەیەكی زۆر كاڵبوونەتەوە، هەروەها سەردەمی ئایدۆلۆژیا تێپەڕیوە، پێشكەوتنی تەكنۆلۆژیاش بواری بۆ شەڕی پارتیزانی نەهێشتۆتەوە، جاری جاران نییە، دەوڵەت چەند فڕۆكەیەكی باجەر و سۆخۆی رووسی هەبن، هەركات بتەوێت بچیتە ژێر داریك یا بن بەردێك ئەوە پارێزراو  و سەلامەت دەبی ، ئێستا سەردەمی شەڕی درۆنەكانە، هیچ كون و كەلەبەرێك نییە نەیگاتێ، بەتایبەتی توركیا لەبواری تەكنۆلۆژیای شەڕو دروستكردنی درۆنەكان زۆر چۆتە پێش.

 بە پێی ئەو پێدراوانەوە ئۆجەلان ناحەق نییە، بانگەوازێكی لەم جۆرە بۆ حزبەكەی بنێرێت، چونكە هەموو ئەو هۆكارانەی پێشتر وای كردبوو لە توركیا خەباتی چەكداری پێویست بێت، ئەمڕۆ لەئارادا نەماون، چونكە لە توركیای ئەمڕۆدا بواری دروستكردنی پارتی سیاسی و بەشداری لە هەڵبژاردندا هەیە، راستە دیموكراتییەتی توركی هێشتا نەگەیشتۆتە ئاستی پێویست و بێخەمی، بەڵام جەنگ نەك پێشی ناخات، بەڵكو دەبێتە پاساوێك بۆ پاشەكشەكردنی و بەهێزبوونەوەی حوكمی سەربازی، ئەوەی هەڵەیە لەبۆچوونی ئۆجەلاندا، باوەڕنەبوونییەتی بە ئیدارەی سەربەخۆو ئۆتۆنۆمی و فیدراڵیەت، وەك لە پەیامەكەیدا هاتووە كە هیچ یەك لەمانە چارەسەرنیین بۆ كێشەی نەتەوە، بەڵكو تەنها كۆمەڵگەی دیموكراتیك بە چارەسەر دەزانێت، ئۆجەلان نابێت تا ئەوڕادەیە باوەڕی بە دیموكراتییەتی رۆژهەڵاتی هەبێت، چونكە لەهەربارودۆخێكدا دەشێ، لەحوكمی دیموكراسی و مەدەنییەوە بگەڕێتەوە بۆ دۆخی سەربازی، ئەم دۆخە لە وڵاتانی رۆژئاواش نەبووە، كە دیموكراسی نیشتمانی جێگرەوەی فیدراڵی بێت، بۆ چارەسەری كێشەی نەتەوەی جیاواز، سەیری وڵاتێكی وەك بەریتانیا بكەن، كە بەلانكەی دیموكراتییەتی جیهانی ناسراوە، لە چوار دەوڵەتی ناوخۆ پێكهاتووە، هەروەها ئەلمانیاو ئەمریكاش دوو وڵاتی فیدراڵین، بۆیە هێشتا لەهەموو جیهاندا دیموكراتییەتی نیشتمانی، نەیتوانیوە كێشەی نەتەوە جیاوازەكان چارەسەر بكات، چ جای بگاتە وڵاتانی رۆژهەڵات. 

فەیلەسوفی ئەڵمانی هیگل لەبارەی دیموكراتییەتی رۆژهەڵاتەوە دەڵێت: ئازادی بەدرێژایی مێژوو لە رۆژهەڵات، تەنها بۆ یەك كەس هەبووە، ئەویش بۆ ئیمپراتۆر بووە، ئەوانی تر هەموویان كۆیلەو ژێردەست بوونە، بەڵام لە رۆژئاوادا لە ئیمپراتۆریەتی رۆمانیدا، ئازادی بۆ هەندێك خەڵكیش هەبووە، بۆیە دیموكراتیی لە رۆژهەڵات گەشەی نەكردووەو لە رۆژئاوادا پێشكەوت.  دەبێت گەلی كوردستان بە دیموكراتیەتی نیشتمانی نەتەوەی سەردەست، لەرۆژهەڵات تێنەكەویت و باوەڕنەكات، چونكە هیچ جیگەی متمانە نییە، بەڵام ئەوە ناگەیەنێت كە دەبێت لە ریگەی چەكەوە داوای مافی خۆی بكات.

هەرچۆنێك هەڵسەنگاندنی بانگەوازەكە بكەین، خاڵە ئەرێنی و باشەكانی زۆر زیاترن لە خاڵە خراپەكانی، سەیری خەباتی چەكداری فەلەستینییەكان بكەن، بەكوێی گەیاندن، ئەو بڕە مافەی لەئەنجامی ئاشتی و گفتووگۆ وەدەستیان هێنابوو، بەهۆی ئەو سەرچڵیەی چەكدارانی حەماس هەموویان لەدەستدا، لەو رۆژەی فەلەستینیەكان بە بریاری ژمارە 181ی نەتەوەیەكگرتووەكان لە 29ی نۆڤەمبەری ساڵی 1947 رازی نەبوون بە داشكردنی فەلەستین  بۆ دوو دەوڵەت،  بژاردەی شەڕیان لەگەڵ ئیسرائیل هەڵبژارد، دوایی ئەم هەمووساڵە لە نەهامەتی و ماڵوێرانی ئەمە حاڵی ئێستایانە، بۆیە بانگەوازەكەی ئۆجەلان، لەئان و ساتێكی باشدایە و هەنگاوێكی زۆر گەورەیە، لەداهاتووشدا گەورەیی و باشییەكانی زیاتر دەردەكەون، ئەگەر هاتوو پەكەكەش گوێی پێنەداو هەر بەردەوام بوون، لەسەر هەڵگرتنی چەك و درێژەدان بە خەباتی چەكداری، دڵنیام وەك چۆن فەلەستینیەكان هیچ سوودیان لەشەڕ نەبینی، ئەوهاو زیاتریش خۆیان و كوردیش لە توركیا زەرەرمەند دەبن.